Referentie: Mushvig Mehtiyev voor Caliber.az

De deblokkering van de transportverbindingen in de zuidelijke Kaukasus na de oorlog tussen Armenië en Azerbeidzjan in 2020 zal naar verwachting nieuw bloed krijgen met de start van de Zangezur-corridor, waarvan het Azerbeidzjaanse deel volgens president Ilham Aliyev in 2024 voltooid zal zijn.

De multimodale corridor was aantoonbaar het ultieme regionale transportproject waartoe Azerbeidzjan het initiatief nam krachtens artikel 9 van de trilaterale verklaring die op 10 november 2020 werd ondertekend om een einde te maken aan de 44 dagen durende vijandelijkheden.

Artikel 9 bepaalt dat alle economische en transportverbindingen in de regio hersteld moeten worden. Armenië garandeert de veiligheid van de transportverbindingen tussen de westelijke regio’s van Azerbeidzjan en de Nachchivan Autonome Republiek om een onbelemmerd verkeer van burgers, voertuigen en goederen in beide richtingen te organiseren.

Het belangrijkste doel van de Zangezur-corridor is het herstellen van een directe verbinding over land tussen het vasteland van Azerbeidzjan en de zuidwestelijke exclave Nakhchivan. Vanuit Nakhchivan zal de route worden aangesloten op het Turkse transportnetwerk, waardoor toegang wordt verkregen tot de Europese markten.

Nakhchivan werd een exclave die afgescheiden was van het Azerbeidzjaanse vasteland na de Sovjetbezetting van de zuidelijke Kaukasus in 1920. Na de inlijving van de regio namen de Sovjetheersers een besluit om een deel van het grondgebied van Azerbeidzjan, waaronder de historische regio Zangazur, die aan Nachchivan grenst, over te dragen aan de nieuw opgerichte Armeense staat.

De militaire agressie van Armenië tegen Azerbeidzjan in het begin van de jaren ’90 verergerde het isolement van Nachchivan. Alle soorten energie-, elektriciteits- en transportverbindingen, inclusief snelwegen en spoorverbindingen naar Nachchivan, zijn door Armenië afgesloten. Momenteel zijn landverbindingen met Nachchivan beschikbaar via Iran of Türkiye.

Het snelweggedeelte van de Zangezur-corridor, bekend als de Hajigabul-Horadiz-Aghband-weg, begint in het centrale Hajigabul-district van Azerbeidzjan en loopt door de districten Fuzuli en Zangilan om aan te sluiten op het Armeense deel van de snelweg op de staatsgrens. De snelweg is 123,8 kilometer lang.

Het spoorweggedeelte van de corridor is 110,4 kilometer lang en verbindt het station van Horadiz in het district Fuzuli met het station van Aghband in het district Zangilan aan de grens met Armenië.

De spoorlijn Horadiz-Agband bestaat uit 9 stations (Horadiz, Marjanli, Mahmudlu, Soltanli, Gumlaq, Hekari, Minjivan, Bartaz en Aghband), 3 tunnels, 41 bruggen, 7 viaducten en 300 kunstmatige kunstwerken. De bouwwerkzaamheden aan de spoorweg worden in drie fasen uitgevoerd. De eerste fase beslaat een traject van 30 kilometer van de lijn. Bijna 90% van het werk aan deze fase is voltooid.

Momenteel wordt er gewerkt aan de tweede fase, die 55 kilometer lang is en de stations Soltanli, Hakari, Gumlag en Minjivan omvat. Het station Soltanli is het beginpunt. Tot nu toe is meer dan 30% van de werkzaamheden voor de installatie van kunstmatige constructies op de weg en de uitvoering van grondbedwerkzaamheden voltooid.

Azerbeidzjan heeft zich ertoe verbonden om zijn deel van de multimodale transportcorridor Zangezur tegen 2024 te voltooien.

Er wordt verwacht dat de Zangezur-corridor de toenemende handelsvolumes tussen Europa en Azië zal versnellen, omdat hij de verbinding tussen het vasteland van Azerbeidzjan en zijn zuidwestelijke exclave Nakhchivan zal herstellen, met een verdere verbinding naar de Turkse markt. Veel analisten zien de corridor als een cruciaal onderdeel van de Oost-West- en Noord-Zuid-vervoersroutes, waarvan alle buurlanden profiteren en die bijdragen aan de totale Euraziatische handels- en vervoersverbindingen, die regionale economieën met een gecombineerd nominaal BBP van $1,1 biljoen omvatten.

Hoewel de opening van de Zangezur-corridor een aanzienlijk potentieel heeft, is Armenië sterk gekant tegen de start ervan. Bovendien heeft de Armeense regering ondanks haar toezeggingen geen concrete actie ondernomen om hun deel van de corridor te herstellen.

President Ilham Aliyev zei dat de corridor van start zou gaan, of Armenië nu wil of niet.