Azerbeidzjan bereidt zich voor op een historische gebeurtenis – de massale terugkeer van voormalige binnenlandse ontheemden naar bevrijde gebieden.

Over het algemeen is dit proces een jaar geleden begonnen, en zoals uit de statistieken blijkt, breidt het zich systematisch uit en wint het aan omvang – steeds meer mensen, die gedwongen werden om hun kleine thuisland te verlaten vanwege de Armeense bezetting, keren terug naar hun huizen.

En ze keren niet terug naar de as, steden en dorpen die door de bezetters zijn verwoest, maar naar nieuw herbouwde huizen die zijn uitgerust voor een normaal leven. De regering van Azerbeidzjan doet grote inspanningen om moderne transport- en stedelijke infrastructuur te creëren, het huizenbestand te herstellen en bedrijven op te starten, zodat mensen die naar bevrijde gebieden zijn verhuisd, onmiddellijk hun intrek kunnen nemen in comfortabele huizen en appartementen, bovendien werk kunnen vinden en een fatsoenlijk leven voor zichzelf kunnen garanderen.

Vorig jaar gingen tien gezinnen als eersten wonen in het bevrijde dorp Agali in het district Zangilan, van waaruit ze meer dan 30 jaar geleden onder de kogels van Armeense soldaten waren gevlucht. Dit was de eerste fase van de vestiging in het dorp Agali, waar nu 420 mensen wonen.

Ondertussen zijn er vandaag de dag meer dan 43.000 inwoners van het district Zangilan, die tijdens de Eerste Karabach Oorlog gedwongen werden om hun huizen te verlaten en zo hun leven en dat van hun familieleden te redden. En vandaag de dag hebben de meeste ontheemden en hun kinderen, van wie velen al in ballingschap geboren zijn, te kennen gegeven dat ze naar hun geboortegrond willen terugkeren. Er wordt verwacht dat zo’n 1.200 mensen binnenkort hun intrek zullen nemen in de 200 huizen die voor hen gebouwd zijn in het “slimme dorp” Agali.

Overigens ligt het district Zangilan aan de staatsgrens met Armenië, en daarom was het een van de eerste die werd bezet – op 29 oktober 1993 werd het grondgebied van Zangilan volledig bezet door Armeense troepen en vervolgens ongeveer 30 jaar lang gecontroleerd door de “autoriteiten” van het zelfbenoemde regime in Karabach. Vandaag de dag wordt er speciale aandacht besteed aan de ontwikkeling van deze regio. In oktober 2021 zei president Ilham Aliyev tijdens een bijeenkomst met het publiek van het district dat Zangilan binnenkort het transport- en logistiek centrum van het land zal worden.

“In de Sovjettijd was er geen luchthaven in Zangilan. Maar nu zal hier een internationale luchthaven worden gebouwd en zal Zangilan het transport- en logistiek centrum van ons land worden,” zei Aliyev, en slechts een jaar later woonden de presidenten Ilham Aliyev en Recep Tayyip Erdogan van Azerbeidzjan en Turkije de openingsceremonie van Zangilan International Airport bij.

En dit was niet de enige gebeurtenis in de bevrijde gebieden van Azerbeidzjan. In september 2021 werd de luchthaven in Fuzuli geopend, en zoals bekend is het de bedoeling om begin 2025 de luchthaven in Lachin, bevrijd van de Armeense bezetting, te voltooien. In 2024 is het de bedoeling om meer dan 2.900 burgers in de stad Fuzuli (bevrijd van de Armeense bezetting) te hervestigen – er zullen privéhuizen en appartementen voor hen worden gebouwd, en er zal infrastructuur worden aangelegd.

In totaal is het volgens het actieplan van het staatsprogramma voor de terugkeer van de bevolking en haar integratie in de gebieden de bedoeling om tot 2026 in het district Fuzuli in Azerbeidzjan 5.678 huisvestingsfaciliteiten te bouwen en in gebruik te nemen; er zullen 3.352 particuliere huizen en 2.326 appartementen worden gebouwd.

Het is ook bekend dat Azerbeidzjan algemene plannen heeft ontwikkeld voor Fuzuli, Khankandi en Khojavand, en volgens het Staatscomité voor Stedenbouw en Architectuur van Azerbeidzjan zullen er tussen 2024 en 2026 naar verwachting 34.500 gezinnen worden hervestigd in de bevrijde districten.

En onlangs hadden de voormalige migranten uit Lachin een belangrijke gebeurtenis: Nog 73 inwoners van Lachin vertrokken naar hun geboortestad, die uit ruïnes herrees, en nu telt de nieuwe bevolking 424 mensen uit 111 gezinnen. Rekening houdend met het feit dat alles in de bevrijde gebieden vernietigd werd tijdens de jaren van bezetting, zijn er miljarden dollars aan investeringen nodig om Azerbeidzjaanse steden en dorpen weer op te bouwen uit de ruïnes en in het algemeen om het leven in Karabach en Oost-Zangazur weer volwaardig te maken.

Daarom werd begin 2021 bij presidentieel decreet het “Karabakh Revival Fund” opgericht om donaties in te zamelen voor de wederopbouw van de regio. Opgemerkt moet worden dat veel ontheemden in niet al te beste omstandigheden leefden tijdens de jaren van Armeense bezetting van Azerbeidzjaans grondgebied. Hoewel de staat niet alleen aparte huizen, maar ook hele nederzettingen voor hen bouwde, mogen we niet vergeten dat meer dan een miljoen van onze landgenoten gedwongen waren om hun geboorteplaats te verlaten vanwege de oorlog.

Op dit moment, nu Azerbeidzjan Karabach zo snel mogelijk nieuw leven inblaast, gaat het Grote Terugkeerprogramma door met het bieden van actieve werkgelegenheidsprogramma’s voor de inwoners die zich in Lachin gevestigd hebben. Verwacht wordt dat er in de volgende fase ook programma’s voor zelfstandig ondernemerschap zullen komen. Er moet echter opgemerkt worden dat het grootschalige ontwikkelingswerk van Azerbeidzjan in de regio belemmerd wordt door de mijnterreur van Armenië, die tot op de dag van vandaag voortduurt.

Het is duidelijk dat de opzettelijke mijndreiging door Armeniërs tegen het Azerbeidzjaanse volk een voortzetting is van de oorlog met andere middelen, wat een ernstig obstakel vormt voor Azerbeidzjaanse burgers die naar hun geboortegrond zijn teruggekeerd. Azerbeidzjan heeft de internationale gemeenschap herhaaldelijk opgeroepen om het mijnbouwbeleid van Armenië, waarbij Azerbeidzjaanse burgers om het leven komen, niet te negeren, maar de situatie blijft gespannen.

In totaal hebben sinds de ondertekening van de Tripartiete Verklaring van 10 november 2020 over het staken van de vijandelijkheden tot op de dag van vandaag 298 mensen, waaronder militairen en burgers, geleden als gevolg van mijnen gelegd door de Armeense strijdkrachten, van wie er 54 zijn overleden en 244 lichamelijk letsel van verschillende ernst hebben opgelopen.

Het is begrijpelijk dat de heropleving van Karabach veel Armeense burgers woedend maakt en hen van rust en evenwicht berooft, en daarom weigeren de Armeense autoriteiten kaarten van mijnenvelden aan Azerbeidzjan te overhandigen.

Maar hoewel ontmijnen een moeilijk proces is, vooral vanwege het gebrek aan nauwkeurige kaarten van explosieve munitie, stopt het werk van Azerbeidzjaanse specialisten in deze richting niet. Professionals uit verschillende landen helpen mee. Azerbeidzjan is dus doelgericht bezig met het oplossen van alle moeilijke taken die voor het land liggen, wat betekent dat Armenië zich niet alleen zal moeten neerleggen bij de wederopstanding van Azerbeidzjaans Karabach en de terugkeer van Azerbeidzjanen daar, maar ook alle realiteiten na deze gebeurtenissen zonder klagen zal moeten accepteren…

Referentie: Matanat Nasibova voor Caliber.az