Al drie decennia lang zijn Azerbeidzjan en Türkiye belangrijke partners bij de uitvoering van de grootste energie- en transportprojecten in de regio. Na de 44 dagen durende patriottische oorlog voor de bevrijding van Karabach zijn de broederlanden nog hechter geworden: er zijn preferentiële handelsovereenkomsten ondertekend en de inspanningen van de bedrijfskringen van de twee landen zijn gericht op de ontwikkeling van de niet-oliesector en de uitbreiding van investeringen. Nieuwe gezamenlijke inspanningen voor de aanleg van spoorwegverbindingen en gaspijpleidingen in Nakhchivan, partnerschap in “groene” energie, ontwikkeling van industrie en agro-industrie in de regio Karabach zijn ook in de maak. De successen van deze integratie en verdere gezamenlijke zakelijke inspanningen werden besproken op het Azerbeidzjaans-Turkse Investeringsforum dat de vorige dag in Bakoe van start ging.

De strategische alliantie tussen Azerbeidzjan en Turkije, die in de recente geschiedenis tot stand is gekomen, is gebaseerd op een solide economische basis – deelname aan gezamenlijke en internationale energie- en transportprojecten, evenals wederzijdse investeringen van meerdere miljarden in de petrochemische industrie en mijnbouw, de bouwsector, voedsel, landbouw, textiel, telecommunicatie, toerisme, horeca en vele andere sectoren van de economie. Momenteel zijn er ongeveer tweeduizend Azerbeidzjaanse bedrijven actief in Türkiye, terwijl het aantal Turkse bedrijven in Azerbeidzjan meer dan twee keer zo groot is. “Volgens de beschikbare gegevens tot nu toe, is het aantal commerciële organisaties met Turks kapitaal geregistreerd in Azerbeidzjan ongeveer 5.670, waarvan er meer dan 4.000 actief zijn,” zei voorzitter van het bestuur van de Small and Medium Business Development Agency (KOBİA) onder het ministerie van Economie Orkhan Mammadov onlangs.

Volgens het hoofd van de KOBİA heeft Türkiye $15,2 miljard geïnvesteerd in de economie van Azerbeidzjan, waarvan $11,7 miljard in de olie- en gassector en $3,5 miljard in niet-oliesectoren. Tegelijkertijd hebben Turkse bedrijven de afgelopen twee decennia in ons land meer dan een half duizend grote infrastructuur- en bouwprojecten voor een totaalbedrag van 16 miljard dollar uitgevoerd.

Het binnenlandse bedrijfsleven probeert niet achter te blijven – de totale investeringen in de Turkse economie aan het eind van het lopende jaar benaderden bijna $20 miljard. Bovendien heeft Azerbeidzjan wat betreft directe buitenlandse investeringen (FDI) de afgelopen twee decennia steeds in de top 10 gestaan van landen in de wereld die deelnemen aan de kapitalisatie van de Turkse economie.

“Wat betreft de investeringen van Azerbeidzjan in het buitenland staat Türkiye ondubbelzinnig op de eerste plaats, wat duidelijk blijkt uit het niveau van de ontwikkeling van het investeringspartnerschap tussen onze landen: zo heeft ons land van 1995 tot medio 2023 19,9 miljard dollar in Türkiye geïnvesteerd. Het is verheugend dat Türkiye ook de eerste plaats inneemt onder de landen die investeren in de niet-oliesector van Azerbeidzjan,” zei de Azerbeidzjaanse minister van Economie Mikayil Jabbarov tijdens de openingsceremonie van het Azerbeidzjaans-Turkse Investeringsforum.

Volgens de minister is Türkiye de op één na belangrijkste handelspartner van Azerbeidzjan; in de 11 maanden van 2023 bedroeg de wederzijdse handelsomzet $7,2 miljard, en vergeleken met dezelfde periode vorig jaar bedroeg de groei 33 procent. Tegelijkertijd steeg de Azerbeidzjaanse export naar Türkiye met meer dan 52 procent en bedroeg 5,1 miljard dollar. Over het algemeen is dit een vrij goede handelsdynamiek: volgens de gegevens van vorig jaar van het Staatscomité Douane van Azerbeidzjan bedroeg de Azerbeidzjaans-Turkse handelsomzet eind 2022 5,842 miljard dollar. Een aanzienlijk deel van de Azerbeidzjaanse leveringen aan de Turkse markt bestaat uit olie- en gasgrondstoffen, brandstof, petrochemische producten, elektriciteit en landbouwgrondstoffen, maar de laatste tijd heeft Azerbeidzjan de uitvoer van niet-olieproducten naar de Turkse markt voortdurend verhoogd.

De Turkse leveringen aan ons land bestaan op hun beurt bijna volledig uit niet-olieproducten: kleding en schoeisel, voedsel en medicijnen, elektrische apparatuur, elektronica, auto’s, meubels, huishoudelijke artikelen en andere consumptiegoederen. Blijkbaar zal de invoer van Turkse consumentenproducten de komende tijd zeer dynamisch toenemen, rekening houdend met de depreciatie van de wisselkoers van de Turkse nationale valuta ten opzichte van de Azerbeidzjaanse manat, die op 21 december 17,16 lira bedroeg. Een belangrijke factor die de hoge dynamiek van de handelsomzet ondersteunde, was het preferentiële handelsregime dat sinds maart 2021 van kracht is en in het kader waarvan een nultarief voor douanerechten werd ingevoerd voor wederzijdse leveringen van een aantal goederen tussen Türkiye en Azerbeidzjan. Al deze factoren dragen bij aan de verwezenlijking van de plannen van Ankara en Bakoe om het niveau van de wederzijdse handelsomzet de komende jaren te verhogen tot 15 miljard dollar per jaar.

De uitbreiding van de investeringscomponent en de oprichting van nieuwe joint ventures in de reële sector van de economie werden echter geïdentificeerd als de belangrijkste drijvende kracht voor het uitbreiden van de economische banden tussen de twee landen in de toekomst. Een dergelijk wederzijds belang blijkt uit de deelname van meer dan 600 vertegenwoordigers van staatsinstellingen en particuliere sectoren uit beide landen aan het Azerbeidzjaans-Turkse Investeringsforum in Bakoe en de ondertekening van een aantal investeringsovereenkomsten en memoranda van samenwerking. Het evenement, dat gewijd was aan de 100e geboortedag van de nationale leider Heydar Aliyev en de oprichting van de Republiek Türkiye, werd gezamenlijk georganiseerd door Azerbeidzjaanse Export en Investeringspromotie Agentschap (AZPROMO) en de publieke vereniging “Ondernemers en Industriëlen van Türkiye en Azerbeidzjan” (TÜİB). Het forum omvatte ook panelsessies over sectoren als investeringen, handel, landbouw, defensie-industrie, groene energie, gezondheidstoerisme, enz.

“Gezamenlijke projecten die worden uitgevoerd door particuliere bedrijven van de twee broederlijke landen spelen een belangrijke rol in de ontwikkeling van onze economieën, dragen bij aan de ontwikkeling van de niet-oliesector, creëren nieuwe banen en verbeteren het welzijn van de burgers, evenals de productie van concurrerende producten,” zei minister Jabbarov tijdens het forum, waarbij hij benadrukte dat Azerbeidzjan gunstige mogelijkheden heeft gecreëerd voor het aantrekken van buitenlandse investeringen, onder andere met de deelname van de Azerbeidzjaanse Investeringsmaatschappij (AIC) in het kader van het publiek-private partnerschap. In dit verband heeft AIC onderhandeld met Turkse collega’s en is er een gezamenlijk project ontwikkeld voor het herstel van vijf kleine HPP’s in de bevrijde gebieden van Azerbeidzjan in 2023.

“In 2021-2023 werd ongeveer 7 miljard dollar uit de Azerbeidzjaanse staatsbegroting toegewezen voor bouw- en herstelwerkzaamheden in de economische regio’s Karabach en Oost-Zangazur. Het is tekenend dat Turkse bedrijven het meest actief deelnemen aan deze projecten, en tot op heden hebben zij aannemersovereenkomsten getekend ter waarde van $3,4 miljard,” benadrukte Jabbarov.

Blijkbaar zullen de Azerbeidzjaans-Turkse investeringspartnerschappen en joint ventures zich de komende jaren snel uitbreiden. Met name onmiddellijk na het forum ondertekenden AZPROMO en TÜİB een actieplan voor 2024, dat voorziet in een toename van de handel en investeringen tussen de twee landen. Op hun beurt ondertekenden DO-DEM en Multipak Ambalaj een contract voor de bouw van een fabriek voor papierverpakkingen in Azerbeidzjan. Een andere overeenkomst werd ondertekend tussen het Azerbeidzjaanse bedrijf Diplomat LTD en het Turkse bedrijf Dogru Holding, dat een overeenkomst bereikte over de bouw van een hotel op hoog niveau in Azerbeidzjan.

Tijdens het Bakoe Investment Forum en het Azerbeidzjaans-Turkse evenement “Meeting of the Business World”, dat op 19 december plaatsvond, werden nieuwe gezamenlijke infrastructuur- en investeringsprojecten besproken op het gebied van transport (bouwproject van de spoorlijn Kars-Nakhchivan), het leggen van de fundering voor de aardgaspijpleiding Iğdır-Nakhchivan en de vooruitzichten om Turkse logistieke en productiebedrijven aan te trekken als inwoners van de Alat Free Economic Zone. Turkse bedrijven zijn ook betrokken bij investeringsprojecten in Karabach: er is een joint venture – een agropark voor veeteelt – opgericht in het district Zangilan, Turkse inwoners nemen deel aan de ontwikkeling van mijnen (goud) in het district Kalbajar, in de recreatiesector, enz. Bakoe en Ankara bereiden zich ook voor op de vorming van een speciale werkgroep voor de aanleg van een energie-interconnector door de autonome republiek Nakhchivan naar Türkiye. Momenteel wordt de samenwerking tussen “Azerenerji” en “Turkiye Elektrik Iletim Anonim Sirketi” uitgevoerd in het kader van de routekaart voor 2023-2025.

De toekomstige zakelijke agenda tussen de twee landen zal in februari 2024 in Ankara nader worden bekeken tijdens de volgende vergadering van de Azerbeidzjaans-Turkse intergouvernementele commissie voor economische samenwerking. De Turkse vicepresident Cevdet Yilmaz merkte onlangs tijdens een bijeenkomst met zakenlieden in Bakoe op dat de bijeenkomst van de commissie waarschijnlijk in de tweede helft van februari zal plaatsvinden en dat de voorbereiding van een nieuwe routekaart voor de uitbreiding van de handels- en economische betrekkingen tussen de twee landen aan de zijlijn van deze bijeenkomst zal worden besproken.

Referentie: Caliber.az