Caliber.Az interview met een Amerikaanse expert Luke Coffey.

Luke Coffey is senior fellow bij het Hudson Instituut. Hij analyseert nationale veiligheid en buitenlands beleid, met de nadruk op Europa, Eurazië, de NAVO en trans-Atlantische betrekkingen. Hij heeft voor het Amerikaanse Congres getuigd over de NAVO, de veiligheid in het Noordpoolgebied, de oorlog in Afghanistan en het Amerikaanse beleid in de zuidelijke Kaukasus.

-Op 19 en 20 september voerde Azerbeidzjan antiterroristische activiteiten uit in Garabagh. We zullen hier later op terugkomen. Waarom heeft Armenië volgens u na de 44 dagen durende oorlog drie jaar lang zijn troepen niet uit Garabagh teruggetrokken?

-Naar mijn mening heeft Armenië na de oorlog van 2020 drie jaar lang zijn troepen niet uit Garabagh teruggetrokken, omdat Rusland niet bereid of in staat was om de voorwaarden van het staakt-het-vuren af te dwingen. Rusland wil het conflict waarschijnlijk gaande houden, omdat het invloed kan uitoefenen tussen beide partijen. Dit is de reden waarom Russische vredeshandhavers de voortdurende aanwezigheid van Armeense troepen in Garabagh door de vingers zagen.

-Tijdens ontmoetingen op Westerse onderhandelingsplatforms verklaarde Pashinyan dat hij de territoriale integriteit van Azerbeidzjan erkende, samen met Garabagh. Desondanks bleef Armenië het separatistische regime in Garabagh uit zijn staatsbegroting financieren. Wat is de reden voor de dubbele aanpak van Pashinyan?

-Naar mijn mening is het enige logische antwoord op de tweeledige aanpak van Pashinyan dat hij in eigen land niet erg machtig is. Hij concurreert met verschillende belangengroepen binnen Armenië. Hij probeert een evenwicht te vinden tussen al deze verschillende groepen en hun meningen. Daarom is hij niet in staat om een samenhangend en consistent beleid te ontwikkelen. Bovendien staat hij onder enorme druk van de Armeense diaspora hier in de Verenigde Staten, die veel invloed heeft in het Congres. Zij hebben heel weinig interesse in een langetermijnproces van vrede en normalisatie met Azerbeidzjan. Pashinyan zegt dus vaak de juiste dingen, maar om interne redenen kan hij ze niet waarmaken.

-Vandaag vond er een bijeenkomst plaats van vertegenwoordigers van de Armeniërs uit Bakoe en Garabagh. Bestaat er een kans dat er een overeenkomst wordt bereikt en dat de reïntegratie van Armeniërs in de Azerbeidzjaanse samenleving kan beginnen? Is coëxistentie mogelijk?

-Het is een eerste stap in het proces dat uiteindelijk zal leiden tot reïntegratie en verzoening tussen alle partijen. De geschiedenis toont aan dat coëxistentie mogelijk is. Beide partijen moeten de politieke wil vinden om elkaar ervan te overtuigen dat ze samen kunnen leven en werken. Het zal heel belangrijk zijn voor Azerbeidzjan om een groot gebaar te maken en een stap verder te gaan, om de rechten van etnische Armeniërs te garanderen als het gaat om religie, culturele gebruiken en het leren van de taal. Azerbeidzjan heeft een zeer diverse samenleving. Er is geen reden om aan te nemen dat etnische Armeniërs niet in staat zullen zijn om te leven zoals zij dat willen, vreedzaam als burgers van Azerbeidzjan.

-Azerbeidzjan, dat de separatistische junta in Karabagh probeert uit te schakelen, is bekritiseerd. Denkt u niet dat Bakoe met twee maten meet? Waarom steunt het Westen Oekraïne, Georgië en Moldavië in dit opzicht, maar bekritiseert het Azerbeidzjan?

-Ja, natuurlijk heeft Azerbeidzjan door de jaren heen met twee maten gemeten door het Westen. Ik heb hier altijd op gewezen. Ik haat het als mensen zeggen dat de inval van Rusland in Georgië slecht was, dat de inval van Rusland in Oekraïne slecht was, maar dat de bezetting van delen van Azerbeidzjan door Armenië ingewikkeld is, niet zwart-wit. Ik vind dit meten met twee maten, hypocriet, of een land heeft internationaal erkende grenzen, of het heeft die niet. En volgens het internationaal recht is Garabagh op dezelfde manier een deel van Azerbeidzjan, zoals de Krim een deel van Oekraïne is, of Abchazië een deel van Georgië. Dit is de manier waarop we naar dit probleem moeten kijken als het gaat om Westerse beleidsmakers.

-Uw prognose met betrekking tot de ondertekening van het vredesverdrag tussen Azerbeidzjan en Armenië. Zal het voor het einde van het jaar ondertekend worden of binnen afzienbare tijd?

-Wat het vredesverdrag betreft: we weten niet wanneer dit zal zijn, ik vermoed dat er achter de schermen nog veel werk zal moeten worden verricht. Maar ik hoop dat er tot dat moment een staakt-het-vuren kan worden gehandhaafd. En ik hoop dat er een duurzame vrede kan komen tussen Armenië en Azerbeidzjan. Dit zal zowel het Armeense als het Azerbeidzjaanse volk ten goede komen. Er zullen meer directe investeringen in de regio komen. Er komen nieuwe mogelijkheden voor doorvoer en handelsverbindingen voor de regio, ook voor Armenië, dat deze kwesties en kansen al die jaren heeft laten liggen vanwege het bevroren conflict. Ik geloof ook dat de normalisatie tussen Azerbeidzjan en Armenië een nieuw hoofdstuk kan openen in de Turks-Armeense betrekkingen.

-Het lot van de Zangezur-corridor. Zal het mogelijk zijn om het verzet van Armenië en Iran te breken?

-Het ontbreken van een transitverbinding tussen Azerbeidzjan en Nachchivan. Het belangrijkste onderdeel van de wapenstilstandsovereenkomst voor 2020 was de opening van transitverbindingen tussen Armenië en de etnische Armeniërs van Garabagh, met gebruikmaking van Lachin, en de opening van transitverbindingen tussen Azerbeidzjan en Nachsivan, met gebruikmaking van Armeens grondgebied. De Azerbeidzjanen zijn hun belofte in de staakt-het-vuren-overeenkomst nagekomen, maar vandaag de dag staat Armenië geen doorvoer over zijn grondgebied toe om Azerbeidzjan en Nachitsjeivan met elkaar te verbinden en ik denk dat de frustratie over deze kwestie in Bakoe toeneemt. Ik denk dat alle vele kwesties met betrekking tot het Garabagh-conflict voor Westerse beleidsmakers, de kwestie van de doorvoerverbinding tussen Azerbeidzjan en Nachchivan de kwestie was die veel beleidsmakers niet konden waarderen en begrijpen.