De Britse nieuwswebsite metro.co.uk heeft een artikel gepubliceerd over de mijndreiging in Azerbeidzjan en Oekraïne. Caliber.Az neemt het artikel over.

Dodelijke antipersoonsmijnen besmetten momenteel ongeveer 174.000 vierkante kilometer van het Oekraïense grondgebied – en de gevolgen daarvan zullen de komende 30 jaar voelbaar zijn, zo hebben experts voorspeld.

Dergelijke mijnen zijn echter niet alleen uitgezaaid in 11 van de 27 regio’s van Oekraïne, maar bezaaien ook op grote schaal het land in Karabach, Azerbeidzjan, waar ze decennialang door Armeense troepen zijn gelegd.

Op een recente internationale conferentie in Berlijn, die zich richtte op de medische, psychologische en juridische kosten van deze dodelijke explosieve wapens, spraken medische experts en overlevenden van landmijnen over de voortdurende verwoesting die ze veroorzaken.

Eén jongere die zijn verhaal deelde, was de 8-jarige Bogdan Ponomariov. Hij vertelde de zaal hoe hij zijn vader te hulp was geschoten toen er een mijn afging. De ontploffing was zo ernstig dat het jongetje zijn been verloor.

Ondertussen sprak Rustam Maggeramov, een etnische Azeri die al 20 jaar in Oekraïne woont, over wat hij had meegemaakt als vrijwilliger die hulp verleende aan zowel burgers als het Oekraïense leger.

Magerramov, die zijn eigen bedrijf had in Mykolaiv, leverde op eigen kosten voedsel, medicijnen en munitie aan Oekraïense verdedigers en gaf vaak eten aan gezinnen van Oekraïners die in de door Russische troepen bezette gebieden woonden.

Zijn eigen broer was gedood tijdens de bevrijding van Karabach, en Maggeramov vertelde het publiek hoe hij het gevoel had dat de realiteit van Azerbeidzjan en de Oekraïense steden die aangevallen werden bijna in elkaar overgegaan waren.

“Hetzelfde gebeurt in Karabach,” legde hij uit. “Ik kijk naar Bogdan en ik zie Gismet, aan wie hij me doet denken. Hij was een 11-jarige Azerbeidzjaanse jongen, die werd opgeblazen door een mijn die begraven lag in een weiland in de bevrijde Karabachse regio Kalbajar.”

Naast Bogdan en Maggeramov op de conferentie “Bonded By Pain” waren Dr. Sofia Tkazky, lid van de British Psychological Society; Dr. Sven Mardian, hoofdconsultant en hoofd traumachirurgie in het Charité-ziekenhuis in Berlijn; Merl Florstedt, hoofd bedrijfscommunicatie van Ottobock SE & Co. KGaA; en andere Oekraïense en Azerbeidzjaanse vrijwilligers.

Een van de belangrijkste punten van zorg die besproken werden, was dat elke landmijn die vandaag geplant wordt nog vele jaren ondenkbare schade kan aanrichten.

Het panel van deskundigen sprak over hoe slachtoffers van antipersoonsmijnen zich niet beperkten tot degenen die erdoor gedood of verwond werden, maar dat hun familieleden en buren ook zelf slachtoffers werden.

De groep vertelde hoe mensen die door oorlog getroffen zijn, de meest basale, vertrouwde kenmerken van de wereld om hen heen niet meer vertrouwen: van bang zijn om de deur van een hal te openen, of naar een begraafplaats te gaan om het graf van familieleden te bezoeken, tot gewoon van een platgetreden, veilig pad op het gras stappen om een verdwaalde bal op te rapen.

Ondertussen, zeiden ze, wordt deze vijandige omgeving gewoon het weefsel van het dagelijks leven, omdat ouders gedwongen worden om hun kinderen op te voeden op een plek omringd door voorwerpen die vertrouwd zijn sinds hun kindertijd, van huizen tot parken tot schommels, maar die het risico van een plotselinge dood met zich meebrengen.

Het panel waarschuwde ook dat een dergelijk trauma zou blijven hangen en meer dan één generatie zou beïnvloeden, door paniekaanvallen en verstoring van gezonde psychologische verdedigingsmechanismen.

Er werd ook benadrukt dat niet alleen de slachtoffers van met landmijnen bezaaide gebieden getroffen werden – degenen die antipersoonsmijnen plaatsen bleven zelden lichamelijk en emotioneel ongedeerd.

“In conventionele oorlogvoering waren moderne antipersoonsmijnen oorspronkelijk bedoeld om door soldaten tegen soldaten gebruikt te worden en niet tegen burgers – en nu kijken we naar de onconventionele methoden van oorlogvoering,” zei Dr. Tkazky tijdens de paneldiscussie.

“Mijnen worden verstopt in kinderspeelgoed, zoals Armeense of Russische soldaten doen in Karabach en Oekraïne. Begraafplaatsen waar mensen komen om de doden te herdenken, zijn mijnen gelegd. Ook woonhuizen worden mijnen gelegd. Ze worden zo geplaatst dat er zoveel mogelijk burgers worden vernietigd.

Het is een daad van genocide omdat het een poging is om mensen te doden vanwege hun etniciteit of nationaliteit,” voegde ze eraan toe.

Vorig jaar nam Duitsland de leiding over van de ondertekenende staten van het Ottawa-verdrag dat gericht is op de uitbanning van antipersoonsmijnen. Op dit moment hebben 164 landen het verdrag ondertekend, maar grote mogendheden, waaronder de VS, China en Rusland, die ook vroegere en huidige fabrikanten van landmijnen zijn, zijn geen partij bij het verdrag.

Het ontmijnen van Oekraïne kan volgens de deskundigen van de conferentie wel 30 jaar duren. Ze voegden eraan toe dat het net zo lang zal duren om de Azerbeidzjaanse regio Karabach van Armeense mijnen te ontdoen.

Ivan Sokol, directeur van de afdeling Civiele Defensie van het Oekraïense militair-burgerlijke bestuur van de regio Kharkiv, zei dat alleen al in zijn regio 1,25 miljoen hectare land als een gevaar wordt beschouwd. Mensen kunnen niet terug naar hun huizen, niet over de wegen rijden of zich gewoon verplaatsen.

“Russische troepen leggen nu al 15 maanden mijnen, mijnenvelden stapelen zich op,” vertelde hij de conferentie.

“Vooral de burgerbevolking heeft eronder te lijden. Russische soldaten graven mijnen dieper en gooien er bladeren naar toe. Ze zijn moeilijk op te sporen en ze werken niet onmiddellijk, maar pas wanneer de grond verdicht is door het rijden en lopen langs de wegen. Dat wil zeggen dat het grondgebied al als veilig en mijnenvrij wordt beschouwd wanneer zo’n ‘verrassing’ plotseling ontploft.”

Sokol waarschuwde ook dat de Oekraïners gewoonweg niet genoeg burgermijnwerkers hebben om te helpen bij het ontmijningsproces, omdat sommigen tragisch genoeg sterven of ernstig gewond raken.

“We hebben dringend speciale uitrusting nodig voor het opruimen van mijnen, want bijna elke dag sterven er mensen die gewoon naar hun huizen willen terugkeren,” legde hij uit. “We weten dat Turkse mijnenvegers MEMATT in Azerbeidzjan worden gebruikt, ze zijn niet goedkoop. Maar we hebben zelf een machine ontwikkeld in Charkov – deze verwijdert 99 procent van de antipersoonsmijnen, wat de werklast van de sappeurs enorm vermindert.

“We assembleren dergelijke speciale apparatuur zelf – in verschillende werkplaatsen en fabrieken. De ontwikkeling gaat door en we zijn op zoek naar onderdelen voor de machines. We repareren ze ook zelf, zodat ze sneller blijven werken.

De regio Kharkiv is een voorbeeld van een symbiose tussen overheid en vrijwilligers. Er is communicatie en coördinatie tot stand gebracht tussen overheidsinstanties, vrijwilligersorganisaties en internationale donoren. Dankzij dit werken we zelf met vrijwilligersstructuren zodat er geen bureaucratische rompslomp is, we nemen rechtstreeks contact op met sponsors om de productie van dergelijke apparatuur te versnellen.

“We leiden de operators van deze machines zelf op. Zo’n machine kost ongeveer 150 duizend dollar – we zijn op zoek naar fondsen om meer van zulke apparatuur te bouwen.”

Sokol meldde ook dat de Azerbeidzjanen, die naar hun land in Karabach zijn teruggekeerd, in drie jaar veel ervaring hebben opgedaan met het ontmijnen van civiele objecten.

“Onze landen hebben geleden onder dezelfde criminele activiteiten als het en-masse ontmijnen,” zei hij. “We zijn bereid om ervaringen uit te wisselen, we zijn bereid om onze machines aan Azerbeidzjan te laten zien, om ze samen te maken, aangezien we een gemeenschappelijke pijn hebben – burgers, kinderen, ouderen, vrouwen sterven.”

Ondertussen wordt er in Kharkiv geld ingezameld om een zo groot mogelijk aantal lokale speciale uitrustingen voor ontmijning te financieren.

Wie een handje wil helpen om de burgerbevolking te redden, kan zich rechtstreeks wenden tot het Oekraïense fonds “Kharkiv with You”, dat een grootschalig fondsenwervingsprogramma uitvoert voor mijnopruiming in de regio Kharkiv en de aankoop van speciale mijnenvegers.