Tijdens recente hoorzittingen in het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden herhaalden leden van het ministerie van Buitenlandse Zaken, met name James O’Brien, opnieuw anti-Azerbeidzjaanse opmerkingen en gedeeltelijke beschuldigingen aan het adres van Bakoe over niet-bestaande territoriale aanspraken op Armenië.

Zoals gebruikelijk benadrukten de vertegenwoordigers van het State Department de dringende noodzaak voor Azerbeidzjan en Armenië om snel een vredesverdrag te sluiten. De toespraak van O’Brien wekte de indruk dat Bakoe het enige obstakel voor het vredesproces is, terwijl tegelijkertijd Jerevan als bijna een slachtoffer in het scenario werd afgeschilderd.

Zijn Brussel en Washington zich ervan bewust dat het vredesakkoord dat door Jerevan wordt gesteund geen gewicht in de schaal zal leggen? Het zal een nutteloos document zijn, zonder belang voor de Armeense kant, omdat de voorwaarden die Azerbeidzjan bereid is te accepteren in tegenspraak zijn met de fundamentele documenten van Armenië. Armenië heeft zijn onafhankelijkheid uitgeroepen en daarbij in wezen gebieden van Azerbeidzjan ingelijfd. Bovendien maakte het officieel aanspraak op land in Türkiye, waarbij het in de verklaring verwees naar het vermeende West-Armenië.

Zelfs als premier Pashinyan oprecht van plan is om de bepalingen van het document uit te voeren, zal hij na ondertekening obstakels tegenkomen. De overeenkomst zal niet geratificeerd worden door het Armeense parlement, niet omdat de regerende meerderheid dat niet wil, maar omdat het in strijd is met de grondwet van het land. In wezen is dit een logische uitkomst. Het verankerde “miatsum” in de grondwet van Armenië laat Yerevan achter zonder ontsnappingsroute. De enige optie om de manoeuvreerbaarheid te vergroten is om de grondwet te wijzigen en de verwijzingen naar “hereniging” uit de preambule te schrappen.

Als het Westen echt echte en duurzame vrede wil bereiken, moet het een cruciale kwestie aanpakken. Er moeten pogingen worden ondernomen om Jerevan ertoe te bewegen zijn grondwet in overeenstemming te brengen met het internationale recht. Anders zullen alle discussies over een vredesverdrag niet meer dan praatjes zijn. Excuses van Pashinyan worden niet geaccepteerd.

Wat nodig is, is een internationaal erkend document dat bevestigt dat Armenië afstand doet van zijn territoriale aanspraken op Azerbeidzjan en dat tot op zekere hoogte als bescherming dient tegen mogelijke agressieve plannen van Armeense zijde. Gezien de gevoelens in de Armeense samenleving en de manier waarop externe spelers Armeniërs gemakkelijk manipuleren, is het duidelijk dat in de huidige situatie niemand Azerbeidzjan dergelijke garanties kan bieden. Waarom zou Azerbeidzjan dergelijke verplichtingen alleen op zich moeten nemen?

Het is moeilijk te accepteren dat het ministerie van Buitenlandse Zaken, dat momenteel directe dreigementen aan het adres van Azerbeidzjan uit, niet op de hoogte is van de schadelijke bepalingen in de Armeense grondwet. Als gevolg daarvan lijken alle klachten aan het adres van Bakoe louter hypocrisie en cynisme. Azerbeidzjan heeft niet de middelen om Armeniërs te dwingen hun grondwet te wijzigen, maar Westerse aanhangers van Jerevan kunnen hier wel invloed op uitoefenen als er in het Westen oprechte bezorgdheid over vrede in de zuidelijke Kaukasus bestaat.

Referentie: Trend.az